LIST PASTERSKI BISKUPA OPOLSKIEGO
NA ZAKOŃCZENIE ROKU WIARY

Przez swoją wytrwałość ocalicie wasze życie (Łk 21,19)

Umiłowani w Chrystusie Siostry i Bracia!

W najbliższych dniach będziemy przeżywać w świątyniach naszych zakończenie Roku Wiary. 11 października 2012 roku ogłosił go papież Benedykt XVI, a w najbliższą niedzielę, w uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata zamknie papież Franciszek. W tym czasie wzrosła w wielu z nas świadomość wartości i znaczenia wiary w naszym życiu, odpowiedzialność za przekaz i budzenie wiary, o wiele więcej słyszeliśmy na temat wiary w naszych świątyniach, przeżyliśmy wiele chwil, które ubogaciły nas duchowo, umocniły naszą wiarę i z pewnością zaowocują w naszym życiu. Jest więc za co Panu Bogu dziękować i to chciejmy czynić w najbliższych dniach w naszych sercach, domach i świątyniach.

1. Orędzie papieży: Franciszka i Benedykta XVI

W Roku Wiary otrzymaliśmy do rąk wspaniałe orędzie o chrześcijańskiej wierze. Mam na myśli encyklikę Lumen fidei (Światło wiary), dokument  wypracowany przez papieża Benedykta XVI, dopracowany i ogłoszony przez papieża Franciszka, który podkreśla wartość naszej wiary, mówi o jej genezie i naturze, pobudza do jej krzewienia i obrony. Mowa jest w nim o wierze jako świetle na drodze życia, które bije z przeszłości, ze zmartwychwstania Chrystusa i z przyszłości, z obietnicy życia na wieki, które daje nam nowe oczy, pozwala lepiej widzieć i otwiera na każde słowo Boga i Jego dotyk.
W lutym byliśmy świadkami wydarzenia, które zdumiało niemal cały świat: rezygnacji papieża Benedykta XVI z posługi Biskupa Rzymu, Następcy Piotra. Brzmią nam jeszcze dziś jego znamienne słowa: „Rozważywszy po wielokroć rzecz w sumieniu przed Bogiem, zyskałem pewność, że z powodu podeszłego wieku moje siły nie są już wystarczające, aby w sposób należyty sprawować posługę Piotrową”. Jest to niezwykłe świadectwo odchodzącego proroka, przypomnienie jakże ważnej prawdy, że człowiek w swoim życiu nie jest zdany ani tylko na siebie, ani wyłącznie na innych. Jeśli wierzy, nie jest sam i nie musi błądzić i gubić się w wątpliwościach, może porozmawiać z Bogiem, usłyszeć wskazanie na drogę oraz znaleźć najlepsze rozwiązanie. Bóg bowiem jest stale z nami i nie jest głuchy na nasze wołanie, oznajmia swą wolę, pomaga ją pojąć i przyjąć. Trzeba jednak podejść z wiarą, to znaczy do Boga przylgnąć, do Niego się zwrócić. Nie wystarczy uznać, że jest i że się objawił, ani nawet dać wiarę temu, co Bóg objawił. Trzeba Boga wziąć w swoje życie, Nim żyć i Nim się z innymi dzielić. To dopiero znaczy prawdziwie wierzyć!
Papież Franciszek właśnie o taką wiarę wołał podczas tegorocznych Światowych Dni Młodzieży: Bota Fe – Dodaj wiary do swego życia! Młodych ludzi z całego świata zgromadzonych w Rio de Janeiro przekonywał: „Dodaj wiary, a będziesz miał więcej nadziei i będzie w Tobie więcej miłości”. By tak się stało trzeba więcej miejsca dla Jezusa w naszym życiu, trzeba więcej Jezusa w nas, mniej życia po swojemu, a więcej życia Jego Ewangelią. Co więcej, ciesząc się łaską wiary nie możemy zapominać o innych, tych którzy jej nie mają, którzy ją zagubili. Trzeba więc także dodać wiary do życia innych, poczynając od naszych domowników. Trzeba dodać wiary do życia współmałżonka, do życia dzieci i wnuków, do życia kolegi w pracy, do życia parafialnego i społecznego. Inne jest wówczas widzenie, wartościowanie, zachowanie i postępowanie w życiu. Bo choć wiara nie jest światłem rozpraszającym wszystkie ciemności życia na ziemi, jest lampą, która pozwala pewnie kroczyć drogą zbawienia (por. Lumen Fidei 57).
Zacząć trzeba jednak od siebie, od umocnienia wiary w swoim sercu. To jest zadanie, które nie polega na szczególnej aktywności przez jeden rok, lecz wymaga cierpliwego i wytrwałego zmagania się przez całe życie. Dlatego upływający Rok Wiary trzeba potraktować nie tylko jako czas wyjątkowy, czy świąteczny, ale przede wszystkim jako mocny i zasadniczy impuls na dalsze życie. Zaprasza do tego Pan Jezus zapewniając nas w dzisiejszej Ewangelii: „Przez swoją wytrwałość ocalicie wasze życie” (Łk 21,19).
Rodzi się jednak pytanie: Co konkretnie czynić i od czego zacząć?

2. Nabierzcie ducha i podnieście głowy

W liście pasterskim na Wielki Post napisałem, że „naszym wielkim zadaniem jest podjęcie walki z grzechem i to każdym grzechem. […] trzeba zrobić wszystko, aby nie trwać w grzechu, zwłaszcza śmiertelnym, ani w strukturach grzechu. […] Chodzi o sytuacje społeczne lub instytucje przeciwne prawu Bożemu, […] m.in. akceptowana przez wielu instytucja rozwodu i upowszechniające się związki partnerskie”.
Tym razem chcę zwrócić uwagę na potrzebę wypłynięcia na głębię. Mam na myśli stałą i solidną troskę o zdrowie i rozwój naszego ducha, konieczność formowania i rozwoju w sobie chrześcijańskiej duchowości. Upomina się o nią dzisiejsza liturgia słowami aklamacji przed Ewangelią: „Nabierzcie ducha i podnieście głowy, ponieważ zbliża się wasze odkupienie”.
Właśnie w ciągłym zbliżaniu się do nas Pana Jezusa, który jest naszym odkupieniem, znajdujemy źródło chrześcijańskiej wiary i egzystencji. Dlatego u początku bycia chrześcijaninem nie ma decyzji etycznej czy jakiejś wielkiej idei, lecz spotkanie ze Zmartwychwstałym, z Bogiem żywym, który nas wzywa i ukazuje nam swoją miłość, na której możemy się oprzeć i pewnie budować życie bez lęku i obaw.
Trzeba jednak umieć skorzystać z tego zbliżania się Boga do nas. Zadanie nie jest proste, ponieważ Bóg przychodzi na różne sposoby: bez fanfar i zapowiedzi, cicho i w sposób niedostępny naszym zmysłom. Nie widzimy i nie słyszymy Go, nie odczuwamy dotykalnie Jego obecności, ale w dniu chrztu zostaliśmy namaszczeni Duchem Świętym i otrzymaliśmy Jego moc. Co więcej, od dnia bierzmowania cieszymy się pełnią Jego darów. Odtąd, jako przybrane dzieci Boże dysponujemy mocą daną nam od Boga do zwyciężania swoich słabości i pokus złego, jesteśmy świątynią Ducha Świętego, w której może żyć Jezus.
Problem jednak w tym, że ciągle ulegamy temu, co cielesne i przyziemne, różnym wpływom świata i podszeptom szatana, a nade wszystko zbytnio polegamy na sobie. Dlatego trzeba nam potraktować bardzo poważnie słowa św. Pawła do Galatów: „Któż was urzekł, […] że zacząwszy duchem, chcecie teraz kończyć ciałem? Czyż tak wielkich rzeczy doznaliście na próżno? […] Mając życie od Ducha, do Ducha się też stosujmy” (Ga 3,1.3-4; 5,25). W ten sposób Apostoł apeluje o czerpanie z Ducha Świętego, o życie i postępowanie według Ducha, którego Bóg nam dał.
Dziś niedobór takiego życia i postępowania ujawnia się coraz bardziej, bo zbyt wiele jest uczynków z ciała, takich jak: nieczystość, uprawianie bałwochwalstwa, nienawiść, spór, zawiść, wzburzenie, niewłaściwa pogoń za zaszczytami, niezgoda, zazdrość, pijaństwo (por. Ga 5,19-21). Brakuje natomiast coraz bardziej owoców z Bożego Ducha: miłości, radości, pokoju, cierpliwości, uprzejmości, gościnności, dobroci, wierności, łagodności, opanowania (por. Ga 5,22). Dlatego trzeba byśmy dali się bardziej prowadzić Duchowi Bożemu, byśmy świadomie i z mozołem kształtowali i rozwijali w sobie chrześcijańską duchowość, tzn. egzystencję pobudzaną w sercu przez Ducha Świętego. Trzeba więc przywoływać Ducha Świętego, trzeba podejmować lekturę i rozważanie słowa Bożego, którego On jest natchnieniem i trzeba trwać na modlitwie, gdy bowiem nie umiemy się modlić tak, jak trzeba, On przyczynia się za nami (por. Rz 8,26).

3. Strzeżcie się, żeby was nie zwiedziono

Sytuacja, w której znalazł się Kościół w Polsce w Roku Wiary jest dla nas wszystkich dużym wyzwaniem. Są ataki z zewnątrz, zwłaszcza, ze strony niektórych mediów, ale są duże zgorszenia dane przez niektórych kapłanów, w formie nieodpowiedzialnego nauczania, wypowiadania posłuszeństwa przełożonemu, zachowań uwłaczających wiernym i ciężkich grzechów wobec nieletnich. W takiej perspektywie słowa Jezusa z dzisiejszej Ewangelii: „Strzeżcie się, żeby was nie zwiedziono” brzmią jak ważki komunikat, aby zachować zdrowy osąd i opanowanie.
Św. Paweł w Drugim Liście do Tymoteusza (1,7) zapewnia: „nie dał nam Bóg ducha bojaźni, ale mocy i miłości, i trzeźwego myślenia”. To znaczy, że nie wolno nam bać się świata. Nie możemy jednak walczyć ze światem. Świat jest Kościołowi zadany; mamy mu być sakramentem zbawienia, nieść pokój i dobro, tak jak św. Franciszek. Nasze wychodzenie do świata nie może prowadzić do zagubienia własnej tożsamości. Gdy świat walczy z Bogiem, gdy uderza w Boży ład i porządek, trzeba nam być znakiem sprzeciwu, ale bez wyrażania go siłą i przemocą, lecz w dialogu i polemice.
W sytuacji dużych zgorszeń pamiętajmy zwłaszcza o maluczkich. Proszę w tym miejscu rodziców i katechetów o wiele cierpliwości i zaangażowania w bardzo ważne dzieło wyjaśniania dzieciom i młodzieży trudnej kwestii grzechu w Kościele. Sami prośmy Pana o umocnienie w wierze i módlmy się jeszcze więcej za młode pokolenie i za kapłanów. Polecajmy Bogu ofiary niegodziwych czynów, by uleczył ich rany i obdarzył łaską pokoju. Pamiętajmy również o tych, którzy się ich dopuścili, by dostąpili łaski miłosierdzia i podjęli szczerze pokutę.
W sposób szczególny w obecnej sytuacji trzeba nam zachować ducha trzeźwego myślenia. Nie można aprobować dokonywanych w niektórych mediach osądów ludzi bez wykazania im winy. Nie można iść za tymi, którzy zagubili ducha posłuszeństwa i chcą prowadzić wiernych po swojemu, lekceważąc nauczanie Magisterium Kościoła czy decyzję przełożonego. Nie wolno nam zniechęcać się i upadać na duchu. Pan Jezus podpowiada nam, że właśnie trudne momenty życia Kościoła stanowią dla nas „sposobność do składania świadectwa” (Łk 21,13), a przez to umacniania siebie i innych w wierze. Światłem niech nam będzie błogosławieństwo, jakie Jezus przekazał św. Janowi Chrzcicielowi, gdy ten siedział w więzieniu: „A błogosławiony jest ten, kto we mnie nie zwątpi” (Łk 7,23).
Zawierzając Panu Bogu dobre owocowanie Roku Wiary w naszych sercach i rodzinach, w klasztorach, na plebaniach i w parafiach, wszystkim z całego serca błogosławię.

Wasz biskup
Andrzej Czaja

Opole, 5 listopada 2013 r.

------------------------------------
Niniejszy list należy odczytać w niedzielę 17 listopada 2013 r.