Warszawa, 3 października 2020 r.

Komunikat Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów KEP

W związku z zapytaniem o publiczne inicjatywy krytyczne wobec Komunii św. na rękę, przypominamy, że chociaż główną formą przyjmowania Komunii w Polsce jest Komunia do ust (Wskazania KEP z 2005 r. nr 40), to jednak nie oznacza to, że inne zatwierdzone przez Kościół formy miałyby być same z siebie niegodne, niewłaściwe, złe lub grzeszne, jeśli spełnia się warunki stawiane w tej kwestii przez prawo liturgiczne.

Niewłaściwe i krzywdzące wiernych jest twierdzenie, że przyjmowanie Komunii św. na rękę, jest brakiem szacunku wobec Najświętszego Sakramentu. Podobnie niesprawiedliwe jest ukazywanie osób przyjmujących Komunię św. na rękę jako tych, którzy „winni są Ciała i Krwi Pańskiej", z założeniem, że czynią to bez uszanowania, którego domaga się św. Paweł w 1 Liście do Koryntian. Co prawda Sobór Trydencki używa tego fragmentu na przypomnienie o godnym i pełnym czci przyjmowaniu Ciała Pańskiego, ale nadaje mu również wymiar duchowy, ukazując że niegodnym jest przyjmowanie Komunii w grzechu (Dekr. o Euch., sesja 13: 1/A, r. 7). Dodajmy, że słowo „niegodne” oznacza to, czego się nie godzi czynić, a tymczasem Kościół w swoim prawie uznaje za „godny” zarówno jeden, jak i drugi sposób przyjmowania Komunii. Potępiając jeden z godziwych sposobów przyjmowania Komunii św., wprowadza się nieład i podział w rodzinie Kościoła.

Nie można też stwierdzić, iż Komunia św. na rękę jest sama z siebie profanacją. W ten sposób zarzucałoby się Stolicy Apostolskiej, która dopuszcza Komunię na rękę, że akceptuje profanację (por. Mszał Rzymski, OWMR 161, rzymska instrukcja Redemptionis Sacramentum nr 92). Tymczasem faktyczna profanacja Eucharystii to czyn "mający znamiona dobrowolnej i poważnej pogardy okazywanej świętym postaciom" (instr. Redemptionis Sacramentum 107, por. KPK kan. 1367). Nie można więc zarzucać profanowania Eucharystii osobom, które z różnych powodów pragną przyjąć z wiarą i czcią Komunię św. na rękę, zwłaszcza w okresie pandemii,.

Przypominamy także wszystkim szafarzom Komunii, zwyczajnym i nadzwyczajnym, że są oni zobowiązani do przestrzegania prawa liturgicznego, które stanowi, że kiedy nie ma niebezpieczeństwa profanacji, nie można ani zmuszać, ani zabraniać Komunii w jednej czy drugiej formie (por. Redempt. Sacr. nr 12). Szafarze nie mogą twierdzić, że samo udzielenie Komunii na rękę stanowi niebezpieczeństwo profanacji, jeśli wierny z wiarą i szacunkiem prosi o tę formę Komunii. Prawo oceniania i zmieniania praktyki liturgicznej należy do Stolicy Apostolskiej i dopóki ona uznaje Komunię na rękę za godziwy sposób udzielania wiernym Ciała Pańskiego, nikt nie powinien tego sposobu potępiać. Kto zaś to czyni, wprowadza nieład i podział w rodzinie Kościoła. Może się natomiast zdarzyć, że w okresach nadzwyczajnych, jak np. trwająca epidemia, biskupi na swoim terenie tymczasowo zawężą obowiązujące prawo (por. List kard. Saraha z 3 września br.), czemu należy być zawsze posłusznym, aby zachować w Kościele pokój, o który modlimy się we Mszy przed samą Komunią.

Niech szafarze udzielający Komunii na rękę poczuwają się do szczególnie wielkiej dbałości o cześć wobec Najśw. Sakramentu, zwracając uwagę na to, aby przy Komunii nie dopuścić do gubienia okruszyn Hostii. W tym celu powinni dbać o jakość stosowanych do Mszy hostii, z wielką uwagą dbając o to, aby się nie kruszyły i nie pozostawiały na dłoniach wiernych okruszyn. Warto też przypomnieć za Mszałem, że "ilekroć przylgnie do palców jakaś cząstka Hostii, zwłaszcza po łamaniu Chleba i Komunii wiernych, kapłan powinien otrzeć palce nad pateną, a jeśli to konieczne, obmyć je. Ma również zebrać cząstki znajdujące się poza pateną." (OWMR 278). Kongregacja ds. Nauki Wiary w 1972 r. wyjaśniła, że "zasadniczo otarcie palców nad pateną powinno wystarczyć. Ale mogą się zdarzyć i takie przypadki, w których konieczna jest ablucja palców, jeśli np. wyraźnie widoczne partykuły pozostaną przyklejone do palców z powodu pocenia się." (dekl. De fragmentis eucharisticis). Jeśli kapłani są zobowiązani do sprawdzenia, czy na dłoniach nie pozostały okruszyny Hostii (OWMR 278), podobnie powinni postępować wierni. Dlatego ci, którzy z uzasadnionych powodów proszą o Komunię na rękę, zaraz po spożyciu Ciała Pańskiego powinni uważnie obejrzeć dłonie oraz zebrać i spożyć ze czcią każdą widoczną okruszynę, która mogła oderwać się od Hostii.

Bp Adam Bałabuch
Przewodniczący Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów
Konferencji Episkopatu Polski

W ramach projektu „Turystyka Sakralna II – kroczymy wspólną drogą”, który jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Przekraczamy Granice 2014-2020, powstało 8 filmów edukacyjnych na temat wybranych obiektów turystycznych oraz lokalnych atrakcji: Góra św. Anny, Kamień Śląski, Głogówek, Olesno, Nysa, Opole, Prudnik, Pietrowice Wielkie.

Zapraszamy do obejrzenia filmów: https://www.diecezja.opole.pl/index.php/filmy-edukacyjne

Akt zawierzenia świata
Bożemu Miłosierdziu

Boże, Ojcze miłosierny,
który objawiłeś swoją miłość
w Twoim Synu Jezusie Chrystusie,
i wylałeś ją na nas
w Duchu Świętym, Pocieszycielu,
Tobie zawierzamy dziś losy świata
i każdego człowieka.
Pochyl się nad nami grzesznymi,
ulecz naszą słabość,
przezwycięż wszelkie zło,
pozwól wszystkim mieszkańcom ziemi,
doświadczyć Twojego miłosierdzia,
aby w Tobie, trójjedyny Boże,
zawsze odnajdywali źródło nadziei.
Ojcze przedwieczny,
dla bolesnej męki i zmartwychwstania Twojego Syna,
miej miłosierdzie dla nas i całego świata!
Amen

Jan Paweł II

Kraków-Łagiewniki, 17.08.2002 r.

Akt zawierzenia
Bożemu Miłosierdziu

Wszechmogący Boże, w obliczu pandemii, która dotknęła
ludzkość, z nową gorliwością odnawiamy akt zawierzenia
Twojemu miłosierdziu, dokonany przez św. Jana Pawła II. Tobie,
miłosierny Ojcze, zawierzamy losy świata i każdego człowieka.
Do Ciebie z pokorą wołamy. Błogosław wszystkim, którzy trudzą
się, aby chorzy byli leczeni, a zdrowi chronieni przed
zakażeniem. Przywróć zdrowie dotkniętym chorobą, dodaj
cierpliwości przeżywającym kwarantannę,
a zmarłych przyjmij do swego domu.

Umocnij w ludziach zdrowych poczucie odpowiedzialności
za siebie i innych, aby przestrzegali koniecznych ograniczeń,
a potrzebującym nieśli pomoc. Odnów naszą wiarę, abyśmy
trudne chwile przeżywali z Chrystusem, Twoim Synem, który dla
nas stał się człowiekiem i jest z nami każdego dnia.
Wylej swego Ducha na nasz naród i na cały świat, aby ci, których
zjednoczyła walka z chorobą, zjednoczyli się także w uwielbieniu
Ciebie, Stwórcy wszechświata i gorliwie walczyli również z
wirusem grzechu, który niszczy ludzkie serca.
Ojcze przedwieczny, dla bolesnej męki i zmartwychwstania
Twojego Syna miej miłosierdzie dla nas i całego świata. Maryjo,

Matko Miłosierdzia, módl się za nami.
Św. Janie Pawle II, św. Faustyno i wszyscy święci,
módlcie się za nami.

Po raz pierwszy publikujemy na naszej stronie internetowej, w zakładce „Ochrona dzieci i młodzieży” dokument: „Zasady ochrony dzieci, młodzieży, osób niepełnosprawnych i bezradnych przed wykorzystaniem seksualnym w diecezji opolskiej” oraz odpowiednie załączniki. W czasie dni skupienia, jakie dobyły się 29 oraz 30 grudnia br. księża naszej diecezji zostali poinformowani o tym, że prace nad niniejszym dokumentem wchodzą w kolejny etap. W związku z tym prosi się wszystkich kapłanów oraz przełożonych instytucji mających charakter kościelny i pracujących z dziećmi i młodzieżą na terenie Diecezji Opolskiej, by zapoznali się z tekstem „Zasad ochrony ...” i odnieśli się do niego pisząc na adres mailowy Delegata ds. Ochrony dzieci i młodzieży księdza Sylwestra Pruskiego (adres dostępny w zakładce „Ochrona dzieci i młodzieży”). Interesują nas nie tylko propozycje zmian i poprawek, ale będziemy też wdzięczni za wszelkie opinie i wątpliwości oraz pytania, jakie ten dokument budzi w zainteresowanych. Postaramy się na każde odpowiedzieć i wziąć je pod uwagę przed ostatecznym wprowadzeniem w życie dokumentu. Na wszelkie uwagi czekamy do końca 2019 roku.

„Zasady ochrony dzieci, młodzieży, osób niepełnosprawnych i bezradnych przed wykorzystaniem seksualnym w diecezji opolskiej” to dokument przejęty w zdecydowanej większości z diecezji gliwickiej i archidiecezji katowickiej. W pewnych szczegółach został on przystosowany do realiów diecezji opolskiej. Po zebraniu opinii od osób zainteresowanych w styczniu 2020 r. zostanie ukończona redakcja dokumentu. W dniach 3, 4 i 5 lutego 2020 r. odbędzie się w poszczególnych rejonach duszpasterskich szkolenie dla księży diecezji opolskiej. Będzie ono okazją do pełnej prezentacji dokumentu oraz do wyjaśnienia wszelkich wątpliwości. W kolejnym etapie „Zasady ochrony ...” zostaną wprowadzone w życie. Wierzymy, że cały proces tworzenia oraz wprowadzania dokumentu będzie okazją do zapoznania się z nim i zrozumienia, że ochrona dzieci i młodzieży to zadanie nas wszystkich.

➤ http://www.diecezja.opole.pl/index.php/instytucje/ochrona-dzieci-i-mlodziezy

Inicjatywa „Zranieni w Kościele” to telefon zaufania i katolickie środowisko wsparcia dla osób dotkniętych przemocą seksualną w Kościele. Kontakt telefoniczny przeznaczony jest przede wszystkim dla osób, które same doświadczyły wykorzystywania seksualnego, oraz ich najbliższych. Otwarty jest również na wszystkich, dla których te grzechy ludzi Kościoła stały się zgorszeniem i przyczyną utraty zaufania do całej wspólnoty wiary. Inicjatywę tworzą świeccy katolicy zatroskani o bliźnich skrzywdzonych przez przedstawicieli Kościoła. Czujemy się odpowiedzialni za osoby zranione we wspólnocie wiary i za nasz Kościół – dlatego chcemy zrobić co w naszej mocy, aby pomóc pokrzywdzonym.

Telefon 800 280 900 przeznaczony jest dla osób dorosłych.
Osoby niepełnoletnie zachęcamy do kontaktu z Telefonem Zaufania dla Dzieci i Młodzieży: 116 111.